W dniu 6 grudnia 2023r.odbył się wykład pt. „Tajemnicze słowo niepoczytalność , czyli o zasadach winy w polskim prawie karnym.” który wygłosił Prezes Sądu Okręgowego w Tarnowie pan Tomasz Kozioł. Jako Słuchacze UTW mieliśmy możliwość zapoznania się z ciekawym i kontrowersyjnym zjawiskiem niepoczytalności w procesie karnym. Wykład miał swoją dynamikę i praktyczny podkład wynikający z bardzo dużego doświadczenia prowadzącego w orzekaniu w procesach karnych.
Przy temacie niepoczytalności zawsze pojawiają się naturalne wątpliwości związane z potocznym, subiektywnym rozumieniem czynu i kary. Wielu z nas bliżej jest w przypadku ciężkich przestępstw do Kodeksu Hammurabiego, okrutnego ale prostego w rozumowaniu, mającego wiele wspólnego z biblijnym pojęciem: „oko za oko, ząb za ząb” Inni będą popierać współczesne podejście mówiące o tym, że człowieka chorego należy leczyć a nie karać. Gdzie jest granica pomiędzy tymi unormowaniami? Chyba nikt nie wie…..
Z drugiej strony, biorąc pod uwagę cierpienie czy nawet śmierć ofiar przestępstwa oraz ból ich najbliższych, trudno nie zgodzić się z tezą że dla nich sprawiedliwości nie stało się zadość.
Jest jeszcze jeden ciekawy i pouczający element tego zjawiska. Przy procesach karnych w których występuje ewentualnie „niepoczytalność” sprawcy istotną rolę odgrywają badania i ekspertyzy psychiatryczne lub inne. To powoduje znaczące wydłużenie czasu całego procesu sądowego i stanowi ważny element do naprawy w sądownictwie.
Foto i tekst JF